Inhoud
Vrije radicalen, onstabiele zuurstofmoleculen die constant de organen en weefsels van het lichaam bombarderen, ontstaan door alledaagse activiteiten, zoals ademen en eten. Het lichaam bestrijdt de negatieve effecten ervan door middel van natuurlijk geproduceerde antioxidanten, zoals het superoxide-dismutase-enzym (SOD). Verschillende factoren (zoals roken, vervuiling, drugs, UV-licht, pesticiden) kunnen dit evenwicht echter verstoren en het lichaam overweldigen met veel vrije radicalen, met als gevolg hartaandoeningen, kanker, veroudering en meer dan 50 andere voorwaarden. Het is mogelijk om deze dreiging te verminderen door de natuurlijke niveaus van SOD in het lichaam te versterken en te versterken door het gebruik van voedingssupplementen en een dieet dat rijk is aan antioxidanten.
Geschiedenis van SOD
In 1968 waren Irwin Fridovich en afgestudeerde student Joe McCord verantwoordelijk voor de belangrijke ontdekking van het SOD-enzym, toen ze vaststelden dat het lichaam zijn eigen antioxidanten aanmaakt. Ze ontwikkelden de "superoxidetheorie van zuurstofvergiftiging", die vaststelt dat deze radicaal grote schade aan het lichaam toebrengt, en SOD, waarvan het belangrijkste doel is de destructieve radicaal te elimineren, is de eerste verdedigingslinie van het organisme. Fridovich ontdekte ook verschillende soorten van dit enzym die cofactoren bevatten van koper en zink, mangaan of ijzer, die nodig zijn voor zijn activiteit. In 2009 was Fridovich nog betrokken bij het SOD-onderzoek aan de Duke University.
Voedselrisico's in SOD
Omdat ze de cruciale rol van SOD bij het verminderen van oxidatieve stress kennen, zijn wetenschappers op zoek naar manieren om hun niveaus via een dieet te verhogen. Meloenen, waaronder honingdauw, casaba en meloen, bevatten SOD. Tarwe, maïs en sojascheuten bevatten ook hoge concentraties van dit enzym, maar maagzuren en spijsverteringsenzymen vernietigen het molecuul gemakkelijk, waardoor er effectief geen SOD in de bloedbaan achterblijft. Gelukkig ontwikkelden Europese wetenschappers in 1998 een biologisch beschikbare vorm van het van meloen afgeleide enzym GliSODin, dat tarwe-eiwitten bevat die het beschermen tegen het spijsverteringsproces. Onderzoek naar dit supplement toont aan dat het wordt opgenomen in de bloedbaan en dat het de SOD-niveaus in het lichaam aanzienlijk verhoogt.
SOD en koper / zink
Koper en zink zijn nodig om één type SOD-enzym (CuZnSOD) goed te laten functioneren in de cel. Ongeacht de aanwezigheid van het molecuul in het lichaam, hetzij door natuurlijke productie, hetzij door inname van GliSODin, als er een tekort aan koper of zink in het lichaam is, zal de CuZnSOD-activiteit afnemen. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan koper en zink zijn onder meer kalfslever, crimini-paddenstoelen, spinazie, snijbiet, asperges en sesam.
SOD en mangaan
MnSOD is een ander SOD-enzym dat wordt aangetroffen in de mitochondriën van de cel en is afhankelijk van mangaan. Ongeacht zijn aanwezigheid in het lichaam, hetzij door natuurlijke productie of door inname van GliSODin, resulteert het tekort aan de mangaan-cofactor in het lichaam in een verminderde activiteit van dit enzym. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan mangaan zijn onder meer mosterd, snijbiet, spinazie, sla, ananas, framboos, aardbei, haver, bruine rijst en sperziebonen.
SOD vervangt
Externe (exogene) stoffen die ook antioxiderende eigenschappen vertonen, kunnen de SOD-niveaus en de andere interne (endogene) antioxiderende enzymen van het lichaam, glutathionperoxidase en catalase, verhogen. De belangrijkste exogene antioxidanten zijn vitamine C, E en bètacaroteen (voorloper van vitamine A). Hoewel veel voedingsmiddelen enkele antioxidanten bevatten, zijn er maar weinig die voldoende hoge hoeveelheden bevatten. Bosbessen, aardbeien en gojibessen zijn rijk aan vitamine C. Tarwekiemen, amandelen en zonnebloempitten zijn enkele van de voedingsmiddelen met het hoogste gehalte aan vitamine E. Wortelen, zoete aardappelen en spinazie zijn rijk voedsel in bètacaroteen.