Inhoud
- Kompas geschiedenis
- Hoe een kompas werkt
- Geschiedenis van het astrolabium
- Hoe een astrolabium werkt
- Het astrolabium van de matrozen
Zowel het kompas als het astrolabium hebben een lange geschiedenis, maar ze werken op heel verschillende manieren en bieden verschillende soorten informatie. Bovendien is het astrolabium van de matrozen een ander apparaat, verschillend van zowel het kompas als het traditionele astrolabium. Het kompas is een richtingsgeleider voor navigatie, het astrolabium van de zeilers is een positionele gids voor navigatie en het conventionele astrolabium is een tijdgids, die de functies van een horloge en een kalender combineert.
Kompas geschiedenis
De Chinezen ontwikkelden het kompas tijdens de Han-dynastie, te beginnen met de ontwikkeling van een rudimentair lepelvormig model gemaakt met magnetiet.In de T'ang-dynastie hadden ze al een methode uitgevonden om ijzeren naalden te magnetiseren, wat leidde tot de ontwikkeling van droge en natte kompassen. Tijdens de Sung-dynastie, 1000 na Christus, gebruikten Chinese zeelieden het kompas al voor oceaannavigatie. Het werd in de 12e eeuw in Europa geïntroduceerd, zowel via de zijderoute als de handelsroutes in het Midden-Oosten.
Hoe een kompas werkt
De aarde is als een gigantische magneet, omgeven door een magnetisch veld. Dit veld heeft twee magnetische polen in de buurt van de geografische noord- en zuidpool. Het zorgt ervoor dat een vrijhangende en gemagnetiseerde wijzer of naald oscilleert en uitlijnt met de polen, wat visueel de horizontale component van het magnetische veld van de aarde aangeeft. Hierdoor kan de navigator zijn vaartuig op een gekozen koers manoeuvreren of zijn positie bepalen door middel van zichtbare aanwijzingen.
Geschiedenis van het astrolabium
Rond het jaar 150 schreef Claudio Ptolemaeus uitgebreid over het concept van een stereografische projectie, een geometrische functie die een bol op een vlak projecteert, en Teão de Alexandria schreef rond 390 na Christus een proefschrift over het gereedschap. Historici geloven dat Sinésio de Cyrene bouwde het eerste apparaat dat aantoonbaar de vorm van een astrolabium had, tussen 378 en 430 na Christus. Tegen het jaar 800 waren astrolabia al sterk ontwikkeld in de islamitische wereld en werden ze in Europa geïntroduceerd in de vroege jaren 1100. Het werd het meest populaire astronomische instrument tot ongeveer 1650, toen het werd vervangen door meer gespecialiseerde en nauwkeurige apparatuur.
Hoe een astrolabium werkt
Astrolabia zijn astronomische computers die worden gebruikt om problemen op te lossen die verband houden met tijd en de positie van hemellichamen. Ze hebben twee componenten: vast en roterend. De vaste delen vertegenwoordigen tijdschalen en de stereografische projectie van de lucht. De roterende delen simuleren de dagelijkse rotatie van de lucht. Astrolabia worden gebruikt om het tijdstip van de dag of nacht, de tijd van een hemelse gebeurtenis, zoals zonsopgang of zonsondergang, en de hemelposities op een specifiek tijdstip te bepalen.
Het astrolabium van de matrozen
Oude zeevaarders hadden geen middelen om hun longitudinale positie te bepalen; door de hoogte van de middagzon of een ster met een bekende helling te meten, konden ze echter de breedtegraad bepalen. Door deze breedtegraad aan te houden en naar het oosten of westen te reizen, zou een schip op een vooraf bepaald punt kunnen aankomen. Ze noemden het apparaat dat ze gebruikten om deze taak uit te voeren "zeemansastrolabium", bestaande uit een ring met gegradueerde markeringen. In de traditionele zin zijn astrolabia van zeelieden niet zoals traditionele astrolabia.