Inhoud
De lithosfeer en asthenosfeer vormen de twee buitenste lagen van de aarde. De lithosfeer, het Griekse woord voor "steen", bestaat uit broze rotsen. Onder de lithosfeer bestaat de asthenosfeer, Grieks voor "zwak", uit ductiele en halfvloeibare rotsen. De lithosfeer stroomt langzaam over de asthenosfeer. De verschillen in deze twee lagen hebben betrekking op locatie, fysische eigenschappen, chemische eigenschappen en papier op tektonische platen.
Plaats
De lithosfeer vertegenwoordigt de buitenste laag van de aarde, bestaande uit de korst en het bovenste deel van de mantel. De dikte van deze laag ligt tussen de 69 en 100 km. De bovenste lithosfeer bestaat uit de oceanische korst, ongeveer 7,2 km dik en de continentale korst, ongeveer 35 km dik. De lithosfeer duikt door de asthenosfeer in de tektonische subductiezones. De lithosferische laag is dieper onder bergketens. De asthenosfeer is onder de lithosfeer, samengesteld uit de bovenmantel. De dikte van deze laag ligt tussen de 100 en 350 km. Het stijgt naar de oppervlakte in meso-oceanische ruggen.
Fysieke eigenschappen
De lithosfeer is samengesteld uit relatief koude en stijve rotsen. Deze rotsen hebben een elastisch gedrag, hoewel ze kwetsbaar zijn en kunnen breken, breken of falen. Aan de ondergrens bevat de lithosfeer mantelrotsen. Dit gesteente heeft een samenstelling die lijkt op de asthenosfeer, maar het is kouder en minder vloeibaar. De asthenosfeer is een halfvloeibare laag van gedeeltelijk gesmolten gesteente. Een evenwicht tussen temperatuur en druk handhaaft een consistentie vergelijkbaar met hete teer. Nodulair materiaal bestaat uit vaste deeltjes, waarbij vloeistoffen de ruimte ertussen vullen. Deze toestand zorgt ervoor dat asthenosferische gesteenten zich gedragen als plastic, dat geleidelijk kan stromen.
Chemische eigenschappen
Het slibachtige materiaal in de asthenosfeer is samengesteld uit ferro-magnesiumsilicaten. Deze chemische samenstelling is praktisch hetzelfde als de mesosferische onderlaag. Daarentegen bevatten lithosferische gesteenten meer silica, maar minder aluminium, natrium en kalium. Binnen de lithosfeer varieert de samenstelling tussen oceanische en continentale korsten. De oceanische korst bevat minder silica dan de continentale korst en vertoont een sterkere kleur. De oceanische korst bevat ook meer magnesium en ijzer dan de continentale korst, waardoor deze veel dichter is.
Papieren op tektonische platen
De lithosfeer, die stijf is, is verdeeld in stukken die tektonische platen worden genoemd. Deze platen stromen over de halfvloeibare asthenosfeer. De asthenosferische stroming wordt aangedreven door convectie, veroorzaakt door warmte van binnenuit de aarde. Deze platen zorgen er bij het verplaatsen voor dat de tektonische platen van de lithosfeer lateraal bewegen, zoals in een transportband. De asthenosfeer is ook verantwoordelijk voor het creëren van een nieuwe korst. Dit gebeurt op de meso-oceanische ruggen waar convectie de asthenosfeer naar de oppervlakte dwingt. Bij extrusies wordt het gedeeltelijk gesmolten materiaal gekoeld en vormt zo een nieuwe korst. Convectie dwingt ook lithosferische platen om weg te bewegen van deze richels, ook wel divergente limieten of zones genoemd.